طراحی روشنایی فضاهای مسکونی- قسمت دوم

لایه های نور

چهار لایه نور معمولاً در نورپردازی مسکونی استفاده می‌شود: نور عمومی (همچنین محیطی نیز نامیده می‌شود)، نورپردازی وظیفه، روشنایی تاکیدی، و نورپردازی تزئینی. ترکیب و متعادل کردن این نوع نورپردازی به فضا جذابیت بصری می‌بخشد و محیطی آرام‌بخش تر، کارا و دعوت کننده‌تر ایجاد می‌کند.

 

روشنایی عمومی

روشنایی عمومی منبع اصلی روشنایی در یک فضا است. این سطح با نور یکنواخت و پایه روشنایی به راحتی می‌تواند به کانون کاهش انرژی تبدیل شود، زیرا سطح نور سایر وسایل را می‌توان کاهش داد.

میزان نور توصیه شده برای روشنایی عمومی 30 تا 50 فوت کندل است. این میزان روشنایی کلی، به طور خاص برای مسیر‌یابی و وظایف عمومی را فراهم می کند. نور محیطی باید سطح روشنایی راحتی را تامین و حس آرامش و وسعت را ایجاد کند. سطح نور باید در تمام فضا یکنواخت، یکپارچه و طبیعی باشد. یک راه ساده برای دستیابی به این هدف، چیدمان ابزارهای نصب توکار با استفاده از بازتابنده ها، بافل ها و برش‌های لنزدار در موقعیت‌های همپوشانی است. نورپردازی محیطی یا وال واشینگ به تعریف فضاها کمک می‌کند، نور عمودی را فراهم می کند و فضا را بزرگتر نشان می‌دهد.

نورپردازی عمودی که با دیوارکوب یا وال واشر انجام می‌شود، محیطی دلپذیر ایجاد می‌کند و به دید و تاثیر بصری فضا می‌افزاید. مهم است که سطوح عمودی برای راحتی بصری، وسعت و نشانه‌های بصری و جهت دار روشن شوند.

 

 

روشنایی وظیفه‌ای

روشنایی وظیفه‌ای برای روشن کردن یک منطقه برای یک کار خاص، ارائه یک سطح روشنایی متمرکز، محلی و بالاتر استفاده می‌شود. برای عملکرد یک فضا، استفاده از منابع کارآمد انرژی برای کاهش هزینه های عملیاتی مهم است.

نورپردازی کاری زمانی مؤثرتر است که به عنوان مکمل روشنایی عمومی در فضاهای کاری، مناطق کنفرانس و روی میزهای پیشخوان استفاده شود. نورپردازی کارآمد باید سایه‌ها را در ناحیه نورانی خاص از بین ببرد و در عین حال از تابش خیره کننده لامپ یا سطوح خارج از آن جلوگیری کند.

اگرچه نور محیط هنوز هم باید اکثریت روشنایی را تامین کند، نورپردازی وظیفه وابستگی به نور بالای سر را کاهش می‌دهد و کیفیت بهتری از نور را برای کارهای خاص فراهم می‌کند. سطوح نور توصیه شده برای مناطق کاری 50 تا 200 فوت کندل است. هنگام نورپردازی یک ناحیه کاری، تفاوت روشنایی یا کنتراست بین ناحیه کار و فضای اطراف را در نظر بگیرید. نسبت 3:1 روشنایی کار به روشنایی عمومی کنتراست خوبی را ایجاد می کند. مقدار نور مورد نیاز در کار، یا درخشندگی، معمولاً انعطاف‌پذیرترین متغیر روشنایی کار است و می‌تواند برای جبران سطوح کم کنتراست افزایش یابد.

 

روشنایی تاکیدی

نورپردازی تاکیدی زیبایی‌شناسی طراحی را تقویت می‌کند و تاکید چشمگیری بر شکل‌ها، بافت‌ها، پرداخت‌ها و رنگ‌ها ایجاد می‌کند. این یک جذابیت بصری در فضا ایجاد می‌کند و می‌تواند تقریباً هر چیزی را بهبود بخشد. عمق و کنتراست را اضافه می‌کند و یک نقطه کانونی ایجاد می‌کند. شکل، بافت، پایان و رنگ را برجسته می‌کند. اگر این نور به طور مبهم هدایت شود، نتیجه نهایی ممکن است سایه‌های ناخواسته زیادی داشته باشد که مانع از برجسته شدن موارد جزئیات و همچنین تابش خیره کننده ایجاد کند.

نکته کلیدی این است که این روشنایی دقیق تر و با شدت بالاتر از نور محیط اطراف باشد. ابزارهای هدایت کننده مسیر، شبکه‌های توکار، لنزها، ابزارهای فکی و منابع نوری زاویه پذیر برای تامین این نورپردازی برجسته موثر هستند. نورهای تاکیدی وبژگی های اجسام را برجسته کرده، نگاه را جدب می‌کند.

IESNA نسبت 5:1 نور تاکیدی به نور محیطی را برای برجسته کردن اشیا و ایجاد جلوه بصری قابل توجه توصیه می‌کند. کالاهای تیره ممکن است به نسبت نور بالاتری برای نشان دادن جزئیات نیاز داشته باشند. سطوح نور توصیه شده برای نورپردازی تاکیدی بین 150 تا 500 فوت کندل است. برای نمایشگرها ، از نسبت های بالاتر 15:1 یا 30:1 استفاده می‌شود، به ویژه برای ایجاد درخشش در جواهرات یا کریستال.

 

 

نورپردازی دکوراتیو

نورپردازی تزئینی یک هدف دوگانه را دنبال می‌کند: نه تنها در محیط به لایه‌های نورپردازی کمک می‌کند، بلکه به عنوان یک عنصر طراحی در بهبود فضا نقش دارد. نورپردازی تزئینی شامل آویز، دیوارکوب، لوستر، چراغ رومیزی و زمینی و دیگر المانهای نوری تزئینی است. نورپردازی دکوراتیو باید تکمیل کننده بوده و به محیط جذابیت بصری اضافه کند، همچنین باید به طرح کلی نور کمک کند.

آویزها باید 180 تا250 سانتیمتر بالاتر از کف تمام شده نصب شوند تا همچنان در دید باشند، اما نه خیلی پایین که مانع از ارتباط بصری شود. دیوارکوب‌ها و سیلندرهای دیواری باید تقریباً  در ارتفاع 64-150 سانتیمتر نصب شوند. این به ایجاد حس مقیاس انسانی کمک می‌کند.

افزودن دکور، زیبایی و سبک با استفاده از نورپردازی تزئینی نیز بازتاب مهمی از سبک زندگی صاحب خانه است و تم و سبک فضا را تقویت می‌کند. نورپردازی تزئینی نیز می‌تواند به احساس مهمان نوازی و راحتی کمک کند.

با ترکیب و لایه بندی این نوع نورپردازی، محیط خانه شما جذاب تر، هیجان انگیزتر و آرامش‌بخش‌تر می‌شود.

 

راه حل های کاربردی

عوامل زیادی برای دستیابی به طراحی نورپردازی عالی وجود دارد. هدف نهایی استفاده از روشنایی هوشمندانه برای ایجاد احساس راحتی برای صاحب خانه است. هدف ایجاد تعادل بین جلوه نور، مقرون به صرفه بودن و سازگاری است.

 

راه های ورودی

بیرون یا ورودی خانه باید به خوبی برای پذیرایی از مهمانان و شناسایی بازدیدکنندگان روشن باشد. در داخل، نور محیط باید فضایی دلپذیر را فراهم کند و از عبور ایمن به سایر مناطق خانه اطمینان حاصل کند. وسایل نصب شده روی سقف برای ارائه نور محیطی ملایم و گرم برای شما و پذیرایی از میهمانان گزینه‌های عالی هستند.

 

راه پله و راهرو

راه پله‌ها و راهروها دو قسمت از خانه هستند که برای ایمنی باید به خوبی روشن شوند. یک تکنیک موثر برای روشنایی این مناطق، وال واشینگ، چراغ‌های خطی قرنیز و دیواری  است که هم راه حل کارآمدی هستند و هم فرم و فضا را تعریف می‌کنند و در عین حال بافت را برجسته کرده و به صورت بصری اندازه اتاق را افزایش می‌دهند و فضا را سبک‌تر و بازتر می‌کنند. بسته به فاصله وسایل، نورپردازی روی دیوار ممکن است ظاهری متنوع و پوسته پوسته یا حتی یک “شستشوی” نور داشته باشد.

 

 

اتاق‌های خدمات

نور یکنواخت خوب محیطی، مانند روشنایی توکار، معمولاً برای اتاق خدمات کافی است. با این حال، اگر بخش‌های کاری خاصی مانند مرتب‌سازی و ترمیم وجود دارد، یک مسیر نورپردازی را با چراغ‌های آویز باید در نظر گرفت تا سطح روشنایی بیشتری در این منطقه ایجاد شده و رنگ و ظرافتی به فضا اضافه گردد.

 

حمام

ایمنی، عملکرد و زیبایی شناسی ملاحظات اولیه هنگام روشنایی حمام هستند. نور باید به اندازه کافی باشد، حتی در شب، تا بتوان با خیال راحت در اطراف حرکت کرد. نور یکنواخت و بدون سایه اجازه میدهد تا فضایی ایدهآل برای نظافت ایجاد شود. استفاده از چراغ‌های LED  توکار  نوری راحت و بدون تابش خیره کننده ایجاد می‌کند. باید توجه داشت که برای قسمت‌های مختلف حمام به نورهای خاص آن قسمت نیاز داریم و همچنین در محیط‌های خیس و مرطوب باید به IP منابع نوری توجه شود.

 

اتاق خواب

در اتاق خواب، مهم است که بر روحیه کلی استفاده کننده تمرکز کنید. نورپردازی باید برای حالات مختلف با استفاده از ترکیبی از نور محیطی و وظیفه‌ای انعطاف پذیر باشد تا روشنایی کافی برای خواندن و سایر کارها را فراهم کند. اتاق‌های کوچک‌تر و با رنگ روشن ممکن است به نور محیطی زیادی نیاز نداشته باشند، زیرا ممکن است بازتاب کافی از لایه‌های دیگر نور برای جبران وجود داشته باشد. اتاق‌های بزرگ‌تر با سطوح تیره‌تر ممکن است به نور محیطی بیشتری نیاز داشته باشند، زیرا رنگ‌های تیره نور بیشتری را جذب می‌کنند.

از نورپردازی تاکیدی می‌توان برای برجسته کردن آثار هنری و جزئیات معماری استفاده کرد. استفاده از روشنایی در نزدیکی بالای تخت، با سوئیچ یا دیمر در نزدیکی آن، برای برجسته کردن تخت و فراهم کردن نور برای خواندن توصیه میشود. از دیمرها برای کنترل سطوح مختلف نور استفاده می‌شود، بنابراین اتاق می‌تواند به صورت دلخواه با حالات مختلف سازگار شود.

 

 

دفاتر خانگی

اکنون بیش از هر زمان دیگری، خانه در حال تبدیل شدن به مکانی برای کار است:

بین 20 تا 40 میلیون نفر برخی از انواع کارها را در منزل انجام می‌دهند. ایجاد محیطی راحت و عاری از تضادهای خشن و تابش خیره کننده ، به ویژه برای استفاده از مانیتورهای رایانه بسیار مهم است. روشنایی وظیفه باید بر روی مناطق کار متمرکز شود. یک نوار نورپردازی مسیر روی میز یا آویزهای مسیر روی میز به روشن شدن جزئیات و جلوگیری از خستگی چشم کمک می‌کند. تصاویر و بخش های معماری را می توان با نور‌های قابل تنظیم برجسته کرد.

 

روشنایی اضطراری

برای حس محافظت بیشتر در خانه، چراغ های اضطراری ارائه می‌شوند. قطع برق اغلب غیرمنتظره است و هرگز استقبال نمی‌شود. چراغ های اضطراری مجهز به باتری هستند که بیش از 90 دقیقه روشنایی اضطراری را فراهم می‌کنند. باتری به طور خودکار شارژ می‌شود و در اوج آمادگی نگه داشته می‌شود و هنگامی که برق دوباره برقرار شد، باتری به طور خودکار تا سطح مناسب شارژ می‌شود. این وسایل را می‌توان به طور موثر در هر قسمت از خانه از جمله آشپزخانه، اتاق خواب، راه پله، زیرزمین و گاراژ استفاده کرد.

 

آشپزخانه

آشپزخانه‌ها تبدیل به اتاق چند منظوره نهایی و قلب خانه شده‌اند. آنها برای کارآمد و کاربردی بودن به نور محیطی و وظیبفه‌ای مناسب نیاز دارند. چراغ‌های تو‌کار با لایه بندی ، نور محیطی را فراهم می‌کنند که می تواند با نورپردازی وظیفه‌ای تکمیل شود.

نورپردازی زیر کابینت نور وظیفه‌ای ایده آلی را برای سطوح کار و میز کار فراهم می‌کند و سایه‌ها و تابش نور بالای سر را کاهش می‌دهد. همین وسایل زیر کابینت را می توان بالای کابینت ها نصب کرد تا نور را از سقف منعکس کند و به سطح کلی نور محیط کمک کند و جذابیت بصری را به اتاق اضافه کند. کانتر‌ها و جزایر آشپزخانه را می‌توان با یکی از آویزهای تک‌نقطه‌ای یا خطی، روشن کرد تا امکان روشنایی کافی تامین شود.

 

اتاقهای پذیرایی

نورپردازی در اتاق پذیرایی و غذاخوری باید زیبا و کاربردی باشد. به طور معمول، یک سیستم لوستر یا مسیرنوری با آویزهای رشته‌ای و ظریف نقطه کانونی یک اتاق است. با استفاده از دیمر و تنظیم شدت نور می‌توان درخشش ملایمی شبیه نور شمع ایجاد کرد. نورپردازی توکار یا چراغ‌های ترکtrack  نور محیطی را فراهم می‌کند و هر گونه المان در اتاق مانند آثار هنری یا مجسمه را برجسته می کند. نورپردازی درون بوفه نور تاکیدی زیبایی برای برجسته کردن چینی‌آلات و ظروف دکوری فراهم میکند. دیوارکوب‌ها می‌توانند در طرفین بوفه قرار بگیرند و به روشنایی محیط در اتاق و همچنین برجسته کردن اشیاء نمایشی کمک کنند.

 

 

اتاق های نشیمن و خانوادگی

فعالیت‌های مختلفی در اتاق نشیمن انجام می‌شود: سرگرمی‌های عمومی، تماشای تلویزیون، کار با رایانه، تکالیف درسی، خواندن… باید سطح نور مناسب و متناسب با هر فعالیت و خلق و خوی اجرا شود. نورپردازی تاکیدی باید روی آثار هنری و جزئیات معماری تابانده شود. روشنایی ترک track و یا ریلی و مگنتی و نورهای توکار و فکی قابل تنظیم انتخاب های خوبی برای این برجسته سازی هستند. شستشوی دیوار برای قفسه‌های کتاب و آثار هنری بزرگ ایده آل است.

دیوارکوب هایی که در دو طرف شومینه قرار دارند به زیبایی با خطوطی از وسایل فرورفته یا مسیری در بالا کار می کنند و شومینه را به نقطه کانونی اتاق تبدیل می کنند. نورپردازی زیر کابینت زیر واحدهای قفسه بندی به روشنایی محیط یا بالای واحدها کمک می کند تا سقف را برجسته کند، فضا را گسترش دهد و جذابیت بصری را به اتاق اضافه کند. تابش خیره کننده می تواند حواس را از تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه منحرف کند. مطمئن شوید که سطوح نور در نزدیکی این مناطق برای حفظ تصویر صفحه نمایش کمتر است.

 

کاهش انرژی در خانه

با ادامه افزایش هزینه‌های انرژی، صاحبان خانه به دنبال راه‌های ساده‌ای برای کاهش هزینه‌های انرژی هستند. آزموده‌ترین و واقعی‌ترین روش خاموش کردن چراغ ها زمانی است که از اتاق استفاده نمی‌شود. انتخاب منابع نوری مناسب از دیگر راه حل‌های ممکن است.. لامپ‌های رشته‌ای  و هالوژن رنگ بسیار خوبی ارائه می‌دهند اما انرژی زیادی مصرف می‌کنند و به سرعت می‌سوزند. لامپ های فلورسنت فشرده 75 درصد انرژی کمتری مصرف می‌کنند، کارآمدتر هستند و در دمای خنک تر کار می کنند. منابع نوری LED  علاوه بر تامین نور مناسب، کاهش انرژی، گرمایی ناچیز تولید میکنند و در حال حاضب بهترین گزینه برای کاهش انرژی هستند.

برای اینکه بیشترین بهره را از طراحی نورپردازی خود ببرید، وسایل و لامپ ها را عاری از خاک و زباله نگه دارید. خاک می تواند تا 50 درصد نور ساطع شده از یک لامپ را جذب کند. در صورت امکان، از کنترل‌های کاهش دهنده نور یا دیمر استفاده کنید. آنها به طرح روشنایی انعطاف‌پذیری می‌دهند و سطوح نور را پایین می‌آورند تا انرژی را حفظ کنند و عمر لامپ را افزایش دهند.